- نقد و بررسی
- نظرات کاربران
- پرسش و پاسخ
نوشتن و دانستن هر علمی یک مهارت است و یادگیری آن مثل هر مهارت دیگر نیاز به تمرین و ممارست دارد اما تمرین وقتی مؤثر خواهد بود که مبتنی بر اصول و قواعد درست باشد. یادگیری در ساختار کتب آموزشی به زمینه سازی ذهنی و مفهومی نیاز دارد. و از آن جائی که کتاب های آموزشی در زمینه های درسی به عنوان یک رسانه مهم در جهان شناخته شده است تمام سعی و تلاش بر این بوده که کتاب مذکور به عنوان یک رسانه مهم بتواند دست نامه کارآموزی برای کسانی باشد که می خواهند علم صرف و نحو را به صورت سلیس و روان و موجز فرا بگیرند.
علم صرف و نحو زبان عربی فنی است که به وسیله آن، حالات کلمات زبان را به تنهایی و در ترکیب کلام می شناسد و مقصود از این دانش آن است که نویسنده و گوینده در گفتن سخن و ترکیب و تألیف آن از خطا مصون باشد.
این علم بر دو قسمت تقسیم می شود؛ اول قسمتی که در آن از قواعد و مقررات سخن گفته می شود و آن علم صرف است. دوم قسمتی که در آن از چگونگی ترکیبات گفتگو می شود و آن علم نحو است. کتاب حاضر در 3 بخش اصلی و 6 فصل تنظیم شده است. این 3 بخش شامل صرف، نحو و موارد مهم و کلیدی در این زمینه می باشد. بخش صرف به 3 فصل؛ فعل، اسم و حرف و بخش دوم به 3 فصل، مرفوعات، منصوبات و توابع و بخش آخر به سایر موارد مهم در علم صرف و نحو از جمله اعداد، نکات کلیدی ترجمه، اسالیب جمله، یادآوری نکات مهم و تحلیل صرفی پرداخته است.
کتاب مذکور از چند جهت با نمونه های مشابه که تاکنون در زمینه صرف و نحو منتشر شده اند، تفاوت دارد. از جمله امتیازهای این کتاب علاوه بر توضیح مختصر در هر مبحث، نمودارهای قابل تفهیم جهت تسهیل در یادگیری همراه با جداول و مثال ها می باشد و از دیگر امتیازها، می توان به نثر ساده و روان آن اشاره کرد که علی رغم ارائه قواعد و قوانین خشک و سرسختانه صرف و نحو در این اثر، بیان به روش ساده و سهل و شفافیت، ایجاز و دقت به خوبی رعایت شده است و از مهم ترین ویژگی این کتاب قابلیت یادگیری مطالب با روش های خاص تلخیص و برجسته نمودن نکات اساسی و بهره برداری از منابع دست اول می باشد.
از سال 1384 که تدریس در دانشگاه را آغاز نمودم حتی قبل از آن در زمان دانشجویی خلأ مجموعه کاربردی از صرف و نحو را از مقطع دبیرستان تا مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در حین فعالیت در امور آموزش احساس کردم که از همان سال ها در فکر گردآوری مجموعه ای بودم که بتواند این ضرورت و نیاز را پاسخ دهد که توفیق یار شد کتاب حاضر را نگاشته و امید که مورد پسند و برای اهل علم سودمند واقع شود.
این کتاب از طریق همکاری متعهدانه انتشارات پردازش با مدیریت جناب آقای حسین کفاشیان تألیف شده است من قصد دارم حس قدرشناسی و حق شناسی خود را به مصداق من لم یشکر المخلوق و لم یشکر الخالق از افراد زیادی که نقش مؤثری داشته اند، ابراز کنم. قبل از هر چیزی به کمک دانشجویان خود اشاره کنم که باید بگویم کلاس درس برای من، یادآور نکات مهم و اساسی که دانش آموختگان به آن نیاز دارند، بود همچنین می خواهم قدردانی خود را از تمامی اساتید و اهل علم به خصوص اساتید دوران کارشناسی ارشد مرحوم دکتر حریرچی و مرحوم دکتر انوار و جناب دکتر شکیب و دکتر دیباچی و تمامی اساتید دوران دکتری جناب آقای دکتر صدقی، سرکار خانم دکتر فلاحتی و سرکار خانم دکتر مظفری و دیگر اساتید محترم و همچنین قدردانی خود را از تلاش های حروفچین و ویراستار محترم سرکار خانم زهرا آقاسی زاده شعرباف که زحمات بسیاری با توجه به تلخیص مباحث کتاب حاضر که مملو از نمودار و جدول جهت تسهیل در یادگیری متقبل شدند را اعلام می دارم و در پایان لازم می دانم از همسرم جناب آقای دکتر عباس هوشدار تهرانی که علی رغم مشغله فراوان کمک شایان توجه، به اینجانب نمودند و ایشان با حمایت های مادی و معنوی و تشویق های دلگرم کننده خود انگیزه مضاعفی را در من برای ادامه دادن مسیرم ایجاد نمودند. و همچنین جا دارد که از پسر عزیزم شهراد که همواره با سرگرمی های کودکانه خود انرژی صد چندانی را در من ایجاد کرده و می کند تقدیر و تشکر کنم.
امید است دوستداران زبان و ادبیات بتوانند از این خدمت ناقابل بهره شایان ببرند و استادان محترم اگر در کتاب مذکور اشتباهاتی ملاحظه می کنند از تذکّر دریغ نفرمایند. توفیق همگان را در راه علم و خدمت به مردم از خداوند بزرگ مسألت دارم.
تقسیم کلمه (معتل، مهموز، مضاعف و سالم)30
ضمائر و قواعد در ثلاثی مزید. 52
ساختمان اسم (از نظر حروف اصلی و زائد)62
جامد و مشتقّ، موصوف و صفت.. 82
اسناد فعل به جمع مذکّر سالم. 86
اسناد فعل به جمع مؤنّث سالم، جمع مکسّر و اسم جمع. 86
اسناد فعل به اسم جنس جمعی.. 86
ساخت مصغّر از اسم های گوناگون. 98
قواعد اعلال مخصوص به مصغّر. 100
حروف تفسیر و مفاجاة و استقبال. 124
حروف توقع و زائد و انواع «لام». 125
اقسام حال و ارتباط آن با صاحب حال. 142
مرتبه حال و صاحب حال و عامل حال. 142
نکات مربوط به تحلیل صرفی اسم. 189
نکات مربوط به تحلیل صرفی فعل.. 191